Kredietbeoordeling

Kredietbeoordeling - Hoe doen ze dat?

Kredietbeoordeling is een complex proces. Hoe doen ze dat? Waaraan moet je denken? En waarom is dit belangrijk? Je komt het allemaal te weten via Kompar.

  • Cedric Roels
  • 13
    minuten leestijd
  • Laatste update:
    October 14, 2022

In deze blog lees je over:

  • check
    Wat is een kredietbeoordeling?
  • check
    Waarom is een goede kredietwaardheid belangrijk?
  • check
    Hoe wordt je kredietwaardigheid gecheckt?

Zakelijke lening zoeken met Kompar?

  • check
    Vergelijk 15+ verschillende financiers
  • check
    Gratis persoonlijk advies
  • check
    Tot 1 miljoen, antwoord <24h.
Bekijk mijn opties

Het kan lastig zijn om een lening aan te vragen bij een financier. Ze doen immers een kredietbeoordeling eerst.

Waarom duurt het zo lang? Zijn ze nog altijd bezig met mijn gegevens te verwerken? En waarom hebben ze die überhaupt nodig? 

Hoe werkt een kredietbeoordeling? 

Financiers maken een eerste beoordeling op basis van jouw transactiehistorie, business model of financiële gegevens. Als ze die maken opdat jij een lening zou kunnen krijgen, dan is dat een kredietbeoordeling. 

Ok… Maar hoe maak je dan meer kans op een lening? Wel, laten we dat even nader bekijken…

→ Bekijk je kansen: een zakelijke lening [Gratis en vrijblijvend]

Definitie van kredietbeoordeling

Kredietbeoordeling is een proces waarbij een financier de kredietwaardigheid van een onderneming of andere entiteit berekent. Het helpt bij het meten van het risico dat verbonden is aan het investeren of financieren van een project van een onderneming die een lening wenst aan te gaan.

Waarom wordt kredietbeoordeling gedaan?

Ok, dus kredietbeoordeling is een proces waarbij een kredietgever een analyse maakt van kredietnemers. Dat doen ze om hun kredietwaardigheid te kennen en de risico's die gepaard gaan met het verlenen van krediet aan hen. 

Waarom is dat?

Een financier is je buurman niet. Jij hebt geen enkele band met hen buiten een pure zakelijke wens om geld te lenen. Ze weten dus ook niet met wie ze te maken hebben. 

Ben jij betrouwbaar? Ga jij kunnen terugbetalen? Is jouw onderneming voldoende in staat om omzet te maken? Heb jij operationele problemen? 

Dat zijn allemaal risico’s die de financier ziet. Gelukkig kan men die dingen opsporen in je financiële cijfers. Het kredietbeoordelingproces omvat dan verschillende technieken om die risico’s te kunnen berekenen.

Denk dan namelijk aan kasstroomanalyse, trendanalyse, risicoanalyse en ratio-analyse (zie hieronder). Al deze analyses worden uitgevoerd om het risico van de investering en het verlies dat de kredietgever kan lijden, te bepalen.

Hoe werkt kredietbeoordeling in de praktijk?

Het is een langdurig proces, dat een paar weken tot een hele maand kan duren. Een proces van kredietbeoordeling omvat verschillende fasen, en de volgende zijn de verschillende belangrijke fasen van kredietbeoordeling:

Informatieverzameling: Het is de eerste fase van het kredietbeoordelingproces, en in deze fase wordt de kredietgeschiedenis van een aanvrager gecontroleerd door informatie te doorlopen zoals aflossingsrecords, financiële solvabiliteit en transactiegegevens met de banken. De kredietgever verzamelt ook informatie over het doel van de lening en informatie over het onderpand voor de lening.

Analyse van de informatie: De in de eerste fase verzamelde informatie wordt in de tweede fase gecontroleerd om na te gaan of de door de kredietnemer verstrekte informatie juist is.

Goedkeuring of afwijzing: Het is de laatste fase van het kredietbeoordelingproces. In deze fase beslist de kredietgever na een grondige analyse van de verstrekte informatie of hij de lening goedkeurt of afwijst, afhankelijk van de hoogte van het risico.

Voorbeeld van kredietbeoordeling

Het kredietbeoordelingproces kan beter worden begrepen aan de hand van een voorbeeld van een financiële ratio. 

Een voorbeeld is de dekkingsgraad, die in het kredietbeoordelingproces wordt gebruikt. 

De dekkingsgraad wordt gebruikt om de kasstroom te meten die bij de leningnemer beschikbaar is om de schuld te betalen.

Met andere woorden, het beantwoordt de vraag hoe goed jij je schulden, mogelijk, kan afbetalen. 

Deze wordt berekend als de verhouding van je huidige netto operationeel inkomen versus je huidige schuldverplichtingen (lees: je huidige schulden, nog af te betalen leningen, … etc.). 

Je netto operationeel inkomen zijn je huidige omzet min je huidige kosten.

Een rekenvoorbeeld met Bassie 

Stel dat Bassie wilt gaan uitbreiden. Hij heeft daarvoor materiaal op het oog maar kan het nu niet betalen. Hij zoekt naar een extra lening. 

Maar hij nog een bestaande lening bij de bank. Alles samen kost hem dat zo’n 3.750 EUR per maand, of 45.000 EUR per jaar.

Daarnaast moet hij nu nog wat kosten betalen goed voor 2.000 EUR per maand, of 24.000 EUR per jaar.

Leuk is dat zijn bedrijf aan het draaien is als een machine. Hij maakt makkelijk 5.000 EUR per maand. Of (12 x 5.000) zo’n 60.000 EUR per jaar.

Zijn netto operationeel inkomen is dan 60.000 EUR - 24.000 EUR = 36.000 EUR. Dat maakt zijn dekkingsgraad dan 36.000 EUR / 45.000 EUR = 0.8. 

De uitkomst van de kredietbeoordeling is een dekkingsgraad van 0.8. Dat betekent dat de onderneming over voldoende cashflow beschikt om 80% van de jaarlijkse schuldaflossing te dekken. Met andere woorden, zonder hulp te zoeken kan jij met je winst alleen, op 1 jaar tijd, 80% van je schulden af betalen. 

Een hint: Een dekkingsgraad van minder dan 1 wijst op een negatieve cashflow en dus een verhoogd risico. Je hebt dan meer schulden dan jaarlijkse inkomsten. De kans dat een financier je hier meer geld wilt lenen is dan klein.

Heb je een dekkingsgraad van meer dan 1, dan verdien je meer per jaar dan je moet terugbetalen. Dat wijst op een positieve cashflow, en dus een positief signaal dat een financier jou gaat kunnen helpen.

Andere ratio’s voor kredietbeoordeling

Je ziet het… In het proces van kredietbeoordeling worden tal van ratio's gebruikt voor het nemen van beslissingen. De belangrijkste verhoudingsgetallen worden hieronder besproken:

Liquiditeitsratio's

Liquiditeitsratio's hebben betrekking op het vermogen van een onderneming. En hoe ze  haar uitgaven, crediteuren, en andere dergelijke korte termijn verplichtingen terug kan betalen.

→ 1. Current Ratio

Current Ratio = vlottende activa / vlottende passiva

De current ratio is de eenvoudigste liquiditeitsratio om te berekenen en te interpreteren. Het een zeer goede indicator van de liquiditeitspositie van je onderneming. Nu, omdat het zo makkelijk is maakt ook dat er bepaalde beperkingen zijn. Het is immers erg oppervlakkig en gaat niet in de details. 

Desondanks is het uitermate geschikt om een eerste beeld te krijgen van de financiele gezondheid van je bedrijf. Maar voor een echte, diepgaande kredietbeoordeling wordt hij minder gebruikt.

→ 2. Quick Ratio

Quick Ratio = (Geldmiddelen + Vorderingen + Verhandelbare Waardepapieren) / Kortlopende Schulden

De quick ratio is een striktere liquiditeitstest dan de current ratio. Beide zijn vergelijkbaar in de zin dat vlottende activa de teller is, en vlottende passiva de noemer.

De quick ratio houdt echter alleen rekening met bepaalde vlottende activa. Daarom geeft het bij kredietbeoordeling een beter beeld. Hij houdt immers rekening met meer liquide activa zoals contanten, vorderingen en verhandelbare effecten. 

De quick ratio laat vlottende activa zoals voorraden en vooruitbetaalde kosten buiten beschouwing omdat deze minder liquide zijn. Dat wilt zeggen minder makkelijk omzetbaar zijn in geld. Deze ratio is dus meer een echte test van het vermogen van een bedrijf om zijn kortetermijnverplichtingen na te komen.

→ 3. Cash Ratio

Cash Ratio = ( Cash + Verhandelbare Effecten) / Kortlopende Schulden

De cashratio gaat nog een stap verder. 

Deze ratio houdt alleen rekening met de meest liquide activa van een onderneming - contanten en verhandelbare effecten. Dit zijn de activa die voor een onderneming die het gemakkelijkst beschikbaar zijn om kortetermijnverplichtingen te betalen.

Alle ratio’s zijn goed. De eerste is simpel maar geeft een beperkt beeld. De laatste is wat complexer om te berekenen maar geeft een zeer goed beeld van wat beschikbaar is.

Solvabiliteitsratio's

Solvabiliteitsratio's hebben te maken met de balansposten van een onderneming. In het algemeen zijn er twee belangrijke maatstaven die gebruikt worden:

→ 1. Schuldratio ten opzichte van eigen vermogen

De verhouding schulden/eigen vermogen vergelijkt het bedrag aan uitstaande schulden met het bedrag aan opgebouwd eigen vermogen in een bedrijf. In de context van kredietbeoordeling is dit makkelijk te interpreteren:

Als de ratio te hoog is, wijst dit erop dat de eigenaars in buitensporige mate op schulden vertrouwen om het bedrijf te financieren. Dat kan een probleem zijn als de kasstroom de rentebetalingen niet kan dragen (zie het voorbeeld van Bassie).

Een hoge verhouding schulden/eigen vermogen is vooral gevaarlijk wanneer de kasstromen van een organisatie variabel zijn. Zoals dat het geval is bij een startend bedrijf of een bedrijf met sterke concurrentie. 

Omgekeerd kan een bedrijf in staat zijn gemakkelijk een hoge verhouding schulden/eigen vermogen te handhaven als het actief is in een beschermde markt waar de kasstromen historisch gezien constant zijn geweest.

→ 2. De rentedekkingsratio 

De rentedekkingsratio meet het vermogen van een onderneming om de rente op haar uitstaande schulden te betalen. Een hoge rentedekkingsratio wijst erop dat een onderneming haar rentelasten meermaals kan betalen, terwijl een lage ratio een sterke aanwijzing is dat een onderneming haar leningen misschien niet zal terugbetalen.

Voor kredietbeoordeling is dit een essentiële solvabiliteitsratio. Het is het een vergelijking van de winst vóór niet-kaselementen, gedeeld door alle passiva. De formule luidt:

(Netto winst na belastingen + Afschrijvingen + Waardeverminderingen) ÷ Alle passiva = Rentedekkingsratio

Als een bedrijf leningen heeft afgesloten met variabele rentevoeten, dan is het zinvol om deze ratio regelmatig te herzien. De rente verandert immers. Die herzieing helpt dan om de effecten van veranderingen in de rentevoeten op het vermogen van het bedrijf om te betalen te bepalen. 

Wanneer de rentevoeten pieken, is het mogelijk dat een bedrijf dat vroeger een conservatieve rentedekkingsratio had, nu op de rand van het faillissement staat.

Winstgevendheidsratio's

Winstgevendheidsratio's tonen het potentieel van het bedrijf om winst te maken.

Er zijn verschillende winstgevendheidsratio's die door ondernemingen worden gebruikt om nuttige inzichten te verschaffen in het financiële welzijn en de prestaties van de onderneming.

Al deze ratio's kunnen in de volgende twee categorieën worden onderverdeeld:

→ 1. Marge ratio’s

Marge ratio's geven bij kredietbeoordeling het vermogen van de onderneming weer om de verkoop in winst om te zetten in verschillende maten.

Voorbeelden zijn brutowinstmarge, bedrijfswinstmarge, nettowinstmarge, cashflowmarge, EBIT, EBITDA, EBITDAR, NOPAT, bedrijfskostenratio, en overheadratio. Vraag je accountant even wat dit allemaal betekent, het vergt immers best wat uitleg om het allemaal te begrijpen.

→ 2. Rendementsverhoudingen

Rendementsratio's geven het vermogen van de onderneming weer om rendement voor haar aandeelhouders te genereren.

Dit is vooral interessant als een kredietbeoordeling wordt gedaan voor bbedrijven met een complexe aandeelhouderstructuur. 

Voorbeelden zijn rendement op activa, rendement op eigen vermogen, kasrendement op activa, rendement op schulden, rendement op ingehouden winst, rendement op omzet, risicogecorrigeerd rendement, rendement op geïnvesteerd vermogen en rendement op geïnvesteerd vermogen. 

Al deze vormen van rendement uitleggen is voer voor een ander artikel. We gaan hier nu niet op in.

→ 3. Efficiencyratio's

Efficiëntie ratio's tonen het vermogen van de onderneming om winst te maken en hoe zij haar uitgaven beheerst.

Andere maatstaven voor kredietbeoordeling

Cash Flow Analyse: 

De cash flow analyse geeft een eerlijk beeld van de cash flow in het bedrijf.

Analyse van het onderpand: 

De zekerheid die voor de lening wordt gesteld, moet de kwaliteiten hebben van stabiliteit, overdraagbaarheid en verhandelbaarheid.

SWOT-analyse: 

De SWOT-analyse wordt gedaan om de verwachting en de werkelijkheid in overeenstemming te brengen met de toestand van de markt. In de context van een kredietbeoordeling staat SWOT voor: 

→ Sterke punten: Dit zijn zaken die in het voordeel van een bedrijf spelen. In het geval van een financiële SWOT-analyse kan het gaan om grote kasreserves of een positieve maandelijkse cashflow.

→ Wankele punten: Dit zijn zaken die in het nadeel van een bedrijf spelen. In het geval van een financiële SWOT-analyse zijn dat bijvoorbeeld veel schulden of een negatieve maandelijkse cashflow.

→ Opportuniteiten: Dit zijn zaken die het bedrijf ten goede zouden kunnen komen, maar dat momenteel niet doen. Financiële voorbeelden zijn mogelijke geldinvesteringen of nieuwe inkomstenstromen.

→ Tastbare obstakels: Dit zijn dingen die het bedrijf zouden kunnen benadelen, maar dat momenteel niet doen. Voorbeelden van financiële SWOT-analyse zijn niet-betalende klanten of rentestijgingen.

Hoe doet een bank aan kredietbeoordeling?

Banken voeren een kredietbeoordeling uit door leningaanvragen te evalueren op basis van hun verdiensten. 

De bank onderzoekt de kredietwaardigheid van elke persoon of entiteit. Opnieuw, dat doen ze om na te gaan in hoeverre de toekenning van de lening risico's inhoudt. 

Zij controleren de documenten en informatie om voldoende gegevens voor analyse te verzamelen. Op basis van de analyse van de documenten wordt het risiconiveau van een leningaanvraag bepaald.

Personen met minder risico hebben meer kans om hun lening te krijgen dan personen met een hoog risiconiveau. In het algemeen kijken ze naar wat we de 5 K’s noemen…

5 K's van kredietbeoordeling

1 Karakter

Het is het eerste dat de kredietgever opmerkt over een kredietnemer. Het maakt op de een of andere manier een impact op kredietgevers, wat hen helpt te beslissen of ze een lening goedkeuren of niet.

2 Kan je terugbetalen?

Het is de belangrijkste factor om te overwegen tijdens het toekennen van een lening, omdat het het vermogen van de kredietnemer toont om de schuld terug te betalen. De beoordeling van de capaciteit van de kredietnemer helpt de kredietgever om te berekenen of de kredietnemer de schuld kan terugbetalen of niet.

3 Kapitaal: 

Kapitaal is de hoeveelheid geld die de kredietnemer in het bedrijf heeft geïnvesteerd door gebruik te maken van de activa. Het toont de inzet van de lener en hoeveel risico de lener loopt als de zaak mislukt.

4 Kan je iets geven?

Dit is de zekerheid die de kredietnemer geeft tegen het geleende bedrag om het geleende bedrag te dekken als de kredietnemer het niet terugbetaalt in de gegeven tijd.

5 Ken je doel

Wat is het doel van de lening die je wilt? Het kan gaan om werkkapitaal, inventaris, en de aankoop van apparatuur of voor investeringen op lange termijn.

3 toepassingen van kredietbeoordeling

  1. Het is nuttig voor de schuldeisers, omdat het hen helpt te bepalen of de lener in staat is de schuld terug te betalen.
  2. Het is nuttig voor investeerders omdat het hen helpt om de financiële stabiliteit van een bedrijf te bepalen.
  3. Het helpt jou als bedrijf te voorzien of je kans maakt op een lening. En hoe financieel gezond jouw onderneming is.

Conclusie

Kredietbeoordeling is duidelijk een proces dat informatie verschaft jouw kredietwaardigheid. Het gaat de kredietgever helpen te beslissen of ze al dan niet een lening gaan kunnen verstrekken. Het voordeel van de kredietbeoordeling is dat het rekening houdt met de vroegere, huidige en toekomstige situatie van jou als kredietnemer. 

En daarnaast is het heel handig voor jezelf om je eigen situatie en kansen goed te kunnen inschatten.

Kredietwaardig genoeg om een lening te krijgen?

Ben je nu overtuigd dat je sterk genoeg bent om een zakelijke lening te krijgen? 

Of wil je nog wat meer informatie? 

Ben je niet zeker of jij een sterk genoeg profiel hebt?

Bij KOMPAR zijn we er om je hiermee verder te helpen. 

Met je transactiehistorie van het laatste jaar van je bedrijf, doe je een aanvraag bij ons. Daarmee kunnen we verdere vragen beantwoorden.

Binnen 24 uur krijg je dan een reactie van +10 kredietverleners en banken. Je kan dan de financiering kiezen die het beste bij je bedrijf past. Zo vinden wij voor joje de meeste passende, of beste zakelijke lening, aan de beste tarieven.

Al ons advies is compleet gratis. Wij zijn er om je te helpen! 

Kredietbeoordeling met Kompar